Schoenstatt

Szensztacki Ruch Apostolski

Nazwa

Szensztat znaczy "piękne miejsce": j. niem. schön - "piękne" i statt - "miejsce".

W 1143 r. Albero von Montreuil - arcybiskup Trewiru, podarował augustiankom z Lonning nad Mozelą posiadłość k. Vallendar nad Renem, którą nazwał eine schóne Statt - Schónstatt - "piękne miejsce" (pol. Szensztat). Do XVI w. w istniejącej tam bazylice czczono Matkę Bożą z Vallendar. Po tej świątyni została jedynie wieża.

Narodziny Szensztatu

Znajdującą się nieopodal bazyliki kaplicą cmentarną, której patronem od 1319 r. był św. Michał Archanioł, w 1914 r. zaopiekowała się Sodalicja Mariańska z pallotyńskiego gimnazjum w Szensztacie. Dla odróżnienia od licznych filialnych sanktuariów szensztackich, znajdujących się na całym świecie, to miejsce nazywane jest jako Prasanktuarium.

W 1901 r. teren ten przejęli pallotyni, którzy od 1912 r. mieli tu niższe seminarium duchowne. 27 X 1912 r. przybył tu z Limburga o. Józef Kentenich (1885-1968), który został ojcem duchownym seminarzystów. Dla nich zorganizował tam najpierw Związek Misyjny, następnie Sodalicję Mariańską, a w końcu Ruch Apostolski "Szensztat".

18 X 1914 r. w odnowionej kaplicy św. Michała o. Kentenich do członków Sodalicji Mariańskiej wygłosił wykład, nazwany później Aktem Założycielskim Szensztatu. Tego dnia o. Kentenich i grupa seminarzystów zawarli z Maryją "przymierze miłości", oddając Jej na własność kaplicę (prasanktuarium). W latach 1919 i 1920 zostały określone podstawowe formy ruchu, nazwane "Związkiem Apostolskim" i "Ligą Apostolską". Obie formy zostały połączone nazwą "Szensztacki Ruch Apostolski".

Duchowość

Szensztat to ruch katolicki, oparty na duchowości maryjnej, wyrażanej przez zawarcie z Maryią "Przymierza Miłości". Duchowość Szensztatu zrodziła się z pragnienia ukształtowania w seminarzystach mocnych, odpowiedzialnych, kapłańskich charakterów. Ogólnie chodzi w niej o odnowienie Kościoła i życia społecznego w duchu Ewangelii jako wybrane narzędzie w ręku Maryi.

Szensztat proponuje dążenie do świętości drogą maryjną, rozumianą jako naśladowanie Maryi w zwyczajnej codzienności, którą stara się odczytać jako dar Opatrzności Bożej, wyrażanej przez świadectwo chrześcijańskiego życia i troskę o zbawienie innych.

Pozdrowienie

Maryjną duchowość wyraża praktykowane w Ruchu pozdrowienie:

Nos cum Prole pia - benedicat Virgo Maria!

Niech nas z swym Dzieciątkiem - błogosławi Panna Maryja!

Przymierze Miłości

Przymierze Miłości zobowiązuje Matkę Bożą do tego, by wychowywała mnie w taki sam sposób, w jaki Ona wychowała Zbawiciela; zobowiązuje mnie, by w dzisiejszym świecie pomóc Matce Bożej w realizacji zleconej misji i aktywnie współdziałać przy jej wypełnieniu - każdy otrzymuje konkretną formę misji, do której został powołany.

Od momentu ustanowienia "Przymierza Miłości" w 1914 r., miłość Maryi stała się sercem Szensztatu i jego duchowości. Szensztat żyje doświadczeniem miłości Maryi, która otwiera nowe drogi do żywej relacji z Chrystusem, Duchem Świętym i Bogiem Ojcem, a także prowadzi do odnowy miłości do bliźniego i siebie samego.

Wielu członkom ruchu szensztackiego miłość Maryi pomogła rozwinąć bardziej osobistą i głęboką więź z Osobami Trójcy Świętej. Wynika to ze ścisłego zjednoczenia Maryi z misją Jej Syna. Nie dziwi też to, że ta miłość pomogła wielu w rozwoju bliższej i bardziej owocnej relacji z bliźnim i samym sobą, czy to przez większą dojrzałość w swoim powołaniu, silniejsze więzi rodzinne, czy bardziej chrześcijańskie podejście do pracy i relacji z innymi. Jej Sanktuaria - w których jest czczona jako "Trzykroć Przedziwna Matka" - są miejscami, w których wielu doświadczyło Jej pomocy w przezwyciężeniu samotności, niepokojów czy niskiej samooceny; wielu otrzymało odwagę, aby dotrzeć do innych i odnaleźć, zgodne z wolą Bożą, rozwiązania problemów w rodzinie, społeczeństwie, w polityce.

O. Kentenich wyróżnił trzy rodzaje poświęcenia Maryi w Kościele - zwyczajne, wielkie i nadzwyczaj wielkie. Zwyczajne poświęcenie Maryi jest czcią oddawaną Maryi jako Matce Bożej, która jest widoczna w powszechnej katolickiej pobożności. Wielkie i nadzwyczaj wielkie poświęcenie Maryi stawia miłość do Maryi w centrum życia duchowego dla wzrostu życia w łasce i pełniejszego życia Ewangelią, idąc za wzorem "świętych Maryjnych", takich jak św. Ludwik de Montfort.

Szensztat postrzega Maryję jako Pośredniczkę, która korzysta z naszej dobrowolnej współpracy i gotowości służenia jako narzędzia w realizacji zleconej Jej misji. Zwraca także uwagę na "zintegrowany charakter" (organic quality) pobożności maryjnej, czyli na wzrost całej osoby w duchu Ewangelii, w którym miłość Maryi (przymierze z Maryją) jest istotnym katalizatorem tego wzrostu, co zarzut jakoby pobożność maryjna miała umniejszać miłość do Chrystusa czyni całkowicie bezpodstawnym. W doświadczeniu szensztackiej pobożności maryjnej przymierze z Maryją konsekwentnie pogłębia miłości do Chrystusa, Boga Ojca i Ducha Świętego, i co za tym idzie, daje wzrost miłości do Kościoła i bliźniego.

Stąd Szensztat opiera swą maryjność na istotnej pozycji Najśw. Maryi Panny w planie zbawienia, która "z postanowienia Opatrzności Bożej [...] w szczególny zaiste sposób współpracowała z dziełem Zbawiciela przez wiarę, nadzieję i miłość żarliwą. [...] Dlatego też stała się nam matką w porządku łaski" (LG, 61). Z tego wynika Jej duchowe macierzyństwo, które ruch szensztacki kultywuje poprzez tradycję miejsca pielgrzymkowego i praktykę maryjnej konsekracji (oddania, zawierzenia, poświęcenia).

Szensztacka pobożność maryjna zawiera wyjątkowe odniesienie do Maryi jako Królowej i Nauczycielki. W codziennym doświadczeniu osobistym, rodzinnym czy wspólnotowym, Maryja używa swej królewskiej władzy, chroniąc i prowadząc sobie oddane dzieci. Jako Nauczycielka Maryja jest postrzegana jako Ta, która kształci i formuje, zarówno indywidualnie, jak i we wspólnocie. Jest to podstawa przymierza miłości, realizowanego przez samowychowanie, które jest niezbędne do uświęcenia się, jak również przez niezbędną pomoc Maryi w pełnym uformowaniu się i innych na obraz Boży.

Tzw. Trzeci Dokument Założycielski (1944) wprowadził cztery wymiary (kierunki) przymierza miłości z Maryją: wgłąb - osobiste, całkowite i do końca oddanie Maryi, wzwyż - doskonalenie zjednoczenia z Osobami Trójcy Świętej, wszerz - rozszerzanie dzieła Szensztatu, wzdłuż - pozostawanie w przymierzu na cały czas i wieczność, solidarnie z tymi, którzy byli, są i będą.

Duchowość maryjna Szensztatu potwierdza, że "Maryja jest najszybszą, najkrótszą i najpewniejszą drogą do żywej relacji z Chrystusem oraz entuzjastycznej miłości do Boga Ojca" (Pius X, Ad Diem Illum, 1904). Miłość Maryi pomogła wielu wzrastać w miłości do Kościoła, na co zwrócił uwagę św. Jan Paweł II: "Prawdziwa pobożność maryjna rodzi głęboką i płodną miłość do Kościoła" (Rzym - Charyzmat ojca Kentenicha. Audiencja dla Ruchu Szensztackiego, 20 IX 1985).

Trzykroć Przedziwna Matka i Zwycięska Królowa z Szensztatu

Tytuł "Trzykroć Przedziwna Matka" (MTA - Mater Ter Admirabilis) pochodzi od jezuity o. Jakuba Rema (1546-1618), rektora szkoły jezuickiej w Ingolstadt w Niemczech. W 1915 r. o. Kentenich natrafił na książkę o. Franza Hattlera o o. Jakobie Remie i jego maryjnej działalności w kolegium jezuickim w Ingolstadt, w którym kopię obrazu Matki Bożej Śnieżnej nazywano "Matką Bożą Trzykroć Przedziwną". Członkowie Szensztatu uznali, że tytuł ten doskonale oddaje ich duchowość maryjną, która odzwierciedlałaby się w samokształceniu i apostolstwie.

W kwietniu 1915 r. o. prof. Huggle podarował uczniom litograf Madonny z Dzieciątkiem, znany jako Refugium Peccatorum ("Ucieczka grzeszników"), namalowany przez Luigiego Crosio (1835-1915), portrecisty z Turynu. Obraz został umieszczony w Sanktuarium 19 IV 1915. Studenci z Szensztat wybrali Mater Ter Admirabilis ("Trzykroć Przedziwna Matka") jako tytuł dla swojego wizerunku Maryi, używając skrót MTA.

Tytuł: "Trzykroć Przedziwna" może być interpretowany na różne sposoby.

1) nawiązuje do relacji Matki Bożej do Trójcy Świętej. Czcimy Maryję jako Umiłowaną Córkę Boga Ojca, Oblubienicę Ducha Świętego i Matkę Syna Bożego;
2) łac. admirabilis - oznacza nie tylko "podziwiać, szanować", ale także określa osobę, na którą możemy liczyć, na niej polegać, gdy potrzebujemy pomocy;
3) wg o. Kentenicha, Maryja jest Przedziwna (niem. Wunderbar - "Wspaniała, Cudowna"): w swojej sile, dobroci i bezgranicznej wierze; w swej wierze, nadziei i miłości itp.

Od czasu uroczystej koronacji obrazu "Trzykroć Przedziwnej Matki" w Prasanktuarium w 1939 r., zaczęto używać nazwy "Trzykroć Przedziwna Matka i Królowa z Szensztatu".

W specjalnym akcie z 2 VI 1966 r. o. Kentenich do tytułu dodał "Zwycięska" - dla uznania wielu zwycięstw odniesionych przez Maryję (lub za Jej przyczyną) dla Kościoła: "Trzykroć Przedziwna Matka i Zwycięska Królowa z Szensztatu".

Formy - sposoby wypełniania misji

Każda z form, chociaż jest w pełni samodzielną w kształtowaniu swojego powołania i misji, to jednak wszystkie łączy: (1) przymierze miłości z Trzykroć Przedziwną Matką (2) Założyciel (3) duchowość.

Szensztacki Ruch Pielgrzymkowy

• powstał wokół sanktuariów Trzykroć Przedziwnej Matki wnoszonych po drugiej wojnie światowej w wielu krajach, jako wierne kopie sanktuarium w Szensztacie
• pielgrzymki do sanktuariów szensztackich nie są na ogół inicjatywami masowymi, ale odbywają się w niewielkich grupach, które otaczane są indywidualną opieką

Liga Apostolska Szensztacka

• zał. w 1920 r. przez. o. Kentenicha
• ukształtowały się wspólnoty z własnym kierownictwem: ligi księży, mężczyzn, matek, rodzin, pań, chorych, młodzieży.
• uobecnienie i realizowanie ideałów Szensztatu w parafiach i diecezjach oraz troska o chrystianizację świata w zasięgu własnego życia i powołania.

Związek Apostolski

• zał. w 1919 r. przez. o. Kentenicha, aby żyjąc zanurzeni w świecie zdolni byli pociągnąć za sobą innych (metoda: "apostolstwo życia")

Instytuty

• działają w oparciu o statuty prawne instytutów świeckich
  • Instytut Ojców Szensztackich (zał. 1965),
  • Księży Diecezjalnych,
  • Sióstr Maryi,
  • Pań Szensztackich,
  • Braci Maryi,
  • Rodzin.

Sanktuarium Szensztackie

• poświęcone Maryi, Trzykroć Przedziwnej Matce i Zwycięskiej, Królowej z Szensztatu;
• duchowy dom i centrum życia ruchu;
• trzy łaski płynące z sanktuarium: (1) łaska poczucia bycia u siebie w domu (2) wewnętrznej przemiany (3) gorliwego i owocnego apostolstwa.

Prasanktuarium

Sanktuarium Trzykroć Przedziwnej Matki - pierwsze, wzorcowe, znajdujące się w miejscu powstania ruchu szensztackiego.

Sanktuaria filialne

• ustanawiane od 1943 r. na całym świecie repliki Prasanktuarium

Sanktuaria Szensztackie w Polsce

• Otwock-Świder - poświęcone 12 IX 1981 r. (pierwsze sanktuarium szensztackie w Polsce). Imię własne - ideał: SANKTUARIUM WIERNOŚCI (Sanctuarium Fidelitatis). Kustoszki sanktuarium: Szensztacki Instytut Sióstr Maryi.
• Józefów - poświęcone 14 V 1988 r. w Roku Maryjnym. Imię własne - ideał: SANKTUARIUM SYJON (Sanctuarium Sion). Kustosze: Instytut Ojców Szensztackich.
• Winów / Opole (w parafii Ducha Świętego) - poświęcone 4 VI 1988 r. w Roku Maryjnym. Imię własne - ideał: SANKTUARIUM WIECZERNIKA (Sanctuarium Coenaculum). Kustoszki sanktuarium: Szensztacki Instytut Sióstr Maryi.
• Góra Chełmska w Koszalinie - poświęcone 1 VI 1991 r. przez św. Jana Pawła II. Imię własne - ideał: SANKTUARIUM PRZYMIERZA (Sanctuarium Foederis). Kustoszki sanktuarium: Szensztacki Instytut Sióstr Maryi.
• Zabrze-Rokitnica - poświęcone 9 IX 2000 r. jako dar rodziny szensztackiej na rok 2000. Imię własne - ideał: SANKTUARIUM MATKI JEDNOŚCI (Sanctuarium Mater Unitatis). Kustoszki sanktuarium: Instytut Świecki Pań Szensztatu.
• Bydgoszcz - poświęcone 16 VI 2001 r. Imię własne - ideał: SANKTUARIUM ZAWIERZENIA (Sanctuarium Fidentiae). Kustoszki sanktuarium: Szensztacki Instytut Sióstr Maryi.

Projekt Apostolatu Pielgrzymującej MTA

• ewangelizacyjna inicjatywa ruchu szensztackiego, polegająca na pielgrzymowaniu Matki Bożej Trzykroć Przedziwnej w małym, przenośnym obrazie. Apostolat zrodził się w Brazylii w 1950 r. z potrzeby serca sł. Bożego Jana Luisa Pozzobona (1904-1985) - ojca rodziny i diakona.

Matka Boża w Pielgrzymującym Sanktuarium_ raz w miesiącu nawiedza domy w kręgu 10-15 rodzin, pozostając w nich przez kilka dni. Jej obecność zachęca do wspólnej modlitwy, wyciszenia sporów, waśni, nieporozumień, znalezienia czasu dla siebie, rodziny, znajomych, oraz naśladowania Jej postawy i odkrywania Boga w codziennym życiu.

W Polsce istnieje ponad 2 tys. kręgów. Najwięcej kręgów spotykamy w Brazylii - ponad 200 tys.

Oprac. MARYJNI.PL

Źródło:

• Schoenstatt Cloud - theschoenstattcloud.com
• Czym jest Ruch Szensztacki? - szensztat.pl/historia-szensztatu
• Sanktuaria MTA w Polsce - szensztat.pl/sanktuaria
• Ruch Szensztacki, czyli specjalny pakt z Maryją - pl.aleteia.org
• schönstatt - pmk-koblenz.de/schoenstatt
• #107 200 pytań na temat Ruchu Szensztackiego (Spis treści) - cordisincor.blogspot.com
• About Schoenstatt - mountschoenstatt.org
• Jan Paweł II, Charyzmat Ojca Kentenicha. Audiencja dla Ruchu Szensztackiego, Rzym, 20 września 1985 r. - zyciezakonne.pl
• Sanktuaria na świecie - bp.ecclesia.org.pl
• Colloquium Marianum - en.wikipedia.org
• 400 years "Mother Thrice Admirable" - campus.udayton.edu on web.archive.org